farabi hayatı ne demek?
Farabi (872-950) Hayatı
Ebû Nasr Muhammed b. Muhammed b. Tarhan b. Uzluğ el-Fârâbî et-Türkî, kısaca Farabi, Orta Çağ İslam dünyasının en önemli filozoflarından ve bilim insanlarından biridir. Batı'da "Alfarabius" olarak da bilinir.
- Doğumu ve Kökeni: 872 yılında Farab'da (günümüzde Kazakistan sınırları içinde Otrar) doğmuştur. Türk kökenli olduğu düşünülmektedir.
- Eğitimi: Bağdat'ta Hıristiyan filozof ve doktorlardan felsefe, mantık ve tıp eğitimi almıştır. Yuhanna b. Haylan ve Ebu Bişr Matta b. Yunus gibi önemli hocaların öğrencisi olmuştur.
- Çalışmaları: Felsefe, mantık, siyaset, ahlak, müzik, matematik ve doğa bilimleri gibi çeşitli alanlarda eserler vermiştir. Aristoteles ve Eflatun'un felsefelerini İslam düşüncesiyle sentezlemeye çalışmıştır. Aristoteles'in eserlerine yaptığı şerhlerle "İkinci Öğretmen" (Muallim-i Sani) unvanını almıştır.
- Felsefi Görüşleri: Farabi'nin felsefesi, vahdet-i vücud anlayışına yakın bir metafizik içerir. Tanrı'yı "İlk Neden" olarak kabul eder ve evrenin Tanrı'dan sudur ettiğini savunur. Sudur teorisi, Yeni-Eflatunculuk'tan etkilenmiştir. Siyaset felsefesinde "Erdemli Şehir" (Medinetü'l-Fazıla) idealini ortaya koymuştur.
- Eserleri:
- Kitabü'l-Musiki'l-Kebir (Büyük Musiki Kitabı)
- El-Medinetü'l-Fazıla (Erdemli Şehir)
- İhsa'ul-Ulum (İlimlerin Sayımı)
- Kitabü'l-Burhan (Kanıt Kitabı)
- Ölümü: 950 yılında Şam'da ölmüştür.
Farabi, İslam felsefesinin gelişimine büyük katkılar sağlamış ve sonraki dönemlerde İbn Sina gibi filozofları etkilemiştir. Eserleri, hem İslam dünyasında hem de Avrupa'da uzun süre okunmuş ve incelenmiştir.